Oude Kerk. Museaal.
Dit Rijksmonument heeft alleen al door de bijzondere architectuur museale waarde. Gebouwd als pré-romaanse zaalkerk en in de loop der eeuwen in diverse stijlen uitgebouwd tot een kerk voor 700 toehoorders. Zwaar beschadigd in september 1944 tijdens de Slag om Arnhem en daarna in oorspronkelijke stijl teruggebracht, gedeeltelijk met de originele tufsteen, die nog duidelijk te herkennen is.
Toch speelt in deze kerk niet architectuur de hoofdrol.
Die is weggelegd voor de ontroerende rol die de kerk speelde in de septemberdagen van 1944, tijdens de Slag om Arnhem. Na dagen van hevige gevechten werden de geallieerden gedwongen zich terug te trekken over de Rijn. De Oude Kerk was hun laatste steunpunt ten noorden van de rivier. In de pastorie naast de kerk verzorgde Kate ter Horst de gewonde en stervende soldaten. Zij noemden haar de Engel van Oosterbeek. In de kerk probeerde majoor Lonsdale de manschappen te hergroeperen.
Een aangrijpend verhaal is dat van Mark Leaver, een Airborne sergeant. Met 4 collega’s liep hij wacht voor de kerk toen een mortiergranaat van de Duitsers insloeg. Hij stond toevallig achter de dikke linde, maar zijn vier kameraden hadden minder geluk en kwamen om. Na de oorlog kwam Mark ieder jaar terug tijdens de herdenkingen in september. De boom, die nog steeds voor de kerk staat met het gat van de inslag in de dikke stam, werd altijd door hem bedankt.
Voor de Airborne soldaten en hun nazaten is de Oude Kerk een pelgrimsoord geworden. Ze brachten veel geschenken mee die in de kerk te zien zijn.
Zo heeft het doopvont de vorm van een parachute. Bij het monument achter de kerk liggen altijd bloemen en poppy kransen.
In de oude kanselbijbel is nog een kogelgat zichtbaar. De originele wapenschilden van de divisies die hier vochten hangen in de consistorie.
Meer weten over deze bijzondere plek? Excursies kunnen geboekt worden voor volwassenen en kinderen. Deskundige en ervaren gidsen zijn beschikbaar, evenals video materiaal. In de zomerperiode is de kerk drie middagen per week geopend voor bezoekers, gidsen zijn aanwezig.
Statenbijbel in ontvangst genomen
Op 6 juli 2019 hebben de Stichting Vrienden van de Oude Kerk en de PKN Gemeente Oosterbeek-Wolfheze met grote dankbaarheid een statenbijbel uit 1715 in ontvangst mogen nemen. Dit gebeurde in een kleine ceremonie in de consistoriekamer van de Oude kerk.
De bijbel is afkomstig uit de erfenis van de echtgenoot van mevrouw B. Couvret – Ploeg. Mevrouw is geboren in Oosterbeek in 1930 en gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk in Oosterbeek. Toentertijd de enige Hervormde Kerk in Oosterbeek. Na goed over de toekomstige locatie voor de bijbel te hebben nagedacht heeft mevrouw gekozen voor de Oude Kerk die haar na aan het hart ligt.
Voor mevrouw was het van groot belang dat de bijbel op een plaats terecht zou komen die de waarde er van inziet en er voor kan zorgen dat meer mensen deze mooie bijbel kunnen zien. De wens van mevrouw is dat de mooie kaarten die onderdeel zijn van de bijbel getoond worden. Mevrouw Couvret heeft een speciale vitrine geschonken. De bijbel kan hierin veilig aan de bezoekers van de kerk getoond worden.
